R600A ve R290 ile çalışma

Piyasada artan bir şekilde mevcut olan hidrokarbonlar hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir.

Soğutucu akışkanlar hidrokarbon olarak R600a ve R290 kullanımı kendisini pekiştirmekte olup, pazarda yer bulmaya başladı.

Aynı zamanda teknik açıdan bakıldığında, iyi bir çözümün yanı sıra daha çevreci etkiye neden olma ihtiyacına bir cevap sunarak, çeşitli soğutma ekipmanları üreticileri tarafından benimsendiler.

Çevresel bir bakış açısından bunların ozon tabakasına zarar vermediği ve neredeyse göz ardı edilebilecek şekilde küresel ısınmaya katkı sağladığı ve piyasada şu anda mevcut olan birçok diğer alternatifler üzerinde kayda değer bir avantaja sahip oldukları belirtilmelidir. Diğer bir avantaj da kullanımlarının daha yüksek verim (C.O.P.)  sağlamasıdır.

Bu soğutucuları halihazırda tanımayanlar için R600a veya izobütanın temelde ev içindeki soğutucular ve bazı tipteki ticari ekipmanlarda kullanıldığını, R290’ın veya propanın ise ticari ekipmanlarda artan talepteki bir alternatif olduğunu belirtmek gereklidir.

Yine de bazı uzmanlar ve şirketler, yanıcı oldukları için hidrokarbonların kullanımı ile ilgili olarak belirli bir derecede endişe duyuyor.

Fakat bu gereksiz bir endişedir. Bu soğutucu akışkanlarla nasıl çalışacağını bildikten sonra ortada herhangi bir risk yoktur. Birçok Avrupa ülkesinin örneği bunu kanıtlıyor: burada, izobütan ve propan uzun yıllardır kullanılıyor.

Kullanımlarının ne derecede kolay olduğunu açıklığa kavuşturmak için belirtilmesi gereken başka bilgiler daha vardır. İlki bu ürünlerin tüm elektrik devresinin, kıvılcım oluşumundan kaçınmak için yanıcı gazlar için uygun olmasıdır.

Buna ek olarak, bir soğutucudaki hidrokarbon yükünün, ev içindeki sistemlerde 80 gram ve ticari sistemlerde de 150 gram olmak üzere oldukça düşük olduğunu bilmek önemlidir. Hadi gelin karşılaştıralım: bir soğutucunun hidrokarbon kütlesi, yaygın bir şekilde mutfaklarda kullanılan 13 kiloluk bir gaz silindirindeki toplam mevcudiyetin yaklaşık %1’idir. Soğutma sistemleri kapatıldığı için, gaz çevre ile temasa geçmiyor.

MUTFAK TÄ°PÄ° GAZ KULLANILMAMALIDIR

Pişirme gazı olarak da bilinen sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) soğutma sisteminde soğutucu bir sıvı olarak kullanılamaz.

Bu tip uygulamalarda, yalnızca izobütan (R600a) ve propan (R290) hidrokarbonları kullanılır.

LPG, hem R600a hem de R290 için olan farklı özellikler ile birlikte bütan ve propanın bir karışımıdır ve kullanımı diğer problemlerin yanında sistem içinde nem ortaya çıkarır. Farklı kimyasal karışımlara ek olarak sızıntıları fark etmeyi kolaylaştıran bir kokuya sahip olmak için bir katkı maddesini alır ve bu katkı maddesi ayrıca soğutma sistemi içinde mevcut olan öğeler ile tepkimeye girebilir.

Gerekli önlemler

Kaynaktan önce borulama gaz kalıntılarından arındırılmış olmalıdır.

Bakım yapılırken soğutucu akışkanın karakteristik özelliklerinin farkında olmak önemlidir. Yanıcı oldukları için bazı önlemler alınmalıdır:

• BaÅŸlamadan önce, deneyimler ve alınacak önlemler hakkında bilgi sahibi olmanızı saÄŸlayan teknik referans materyallerine baÅŸvurmak önemlidir.
• Kaynak iÅŸlerinde, iyi bir ÅŸekilde havalandırılan bir alanda tüm soÄŸutucu akışkanı sisteminden deÅŸarjını saÄŸlayın veya onu toplayın. Kaynak ÅŸalomasını kullanmadan önce boru sisteminin izobütan ve propandan tamamen arındırılmış olduÄŸundan emin olun. Bunun için bir miktar azot, borulama içinden geçirilebilir.
• Ä°ÅŸlem borusunu kilitli pense kullanarak kapatınız.
• Lokring® sistem kullanılması, bir kaynak kullanımı ihtiyacını önler.
• Ayrıca, kaynak ihtiyacından kaçınarak borulara katılmak için Lokring® sistemi kullanmayı seçebilirsiniz.

• Bu soÄŸutucu akışkanların yanıcılık deÄŸerlerine uygun, olması gereken koruma sınıfına sahip elektrikli aygıtlar konusunda dikkatli olunuz.

Önemli bir ilke de izobütan ve propanın yalnızca kendi kullanımları için tasarlanmış olan kompresörlerde kullanılması gerektiğidir. Bu, iyi bir sistem performansını ve çalışma güvenliği sağlayacaktır.

Elektrikli bileşenler ile ilgili olarak kompresör için onaylanmış başlangıç aygıtlarını kullanma ihtiyacı belirtilmelidir. Termal koruyucu veya 4TM modeli ¾ oranında kapatılmalıdır (kapak ile).

Diğer önemli bilgi de, 4A-XH5 kurutucu içermesi gereken kurutucu filtreler hakkındadır.

Hidrokarbonları kullanırken bazı soğutma sistemi özellikleri değişir. Ve bazı durumlarda, R600a veya R290 kullanılan sistemler arasında önemli farklılıklar vardır.

Örnek olarak, bir R600a kompresörü, benzer bir model olan R134a ile karşılaştırıldığında yaklaşık olarak %70 oranında daha fazla süpürme hacmine sahiptir. Ayrıca R600a, tüm sıcaklık aralıklarında R134a veya R12’den daha az buhar basıncına sahiptir.

Propan olması durumunda durum farklıdır. R290 kompresörlerinde süpürme hacmi her zaman daha küçüktür, R134a modelleri ile karşılaştırıldığında %40 oranında azalma görülür. Propan, R600a veya R134a ile karşılaştırıldığında daha yüksek basınçlar ile çalışır.

Gaz şarjı ile ilgili olarak, R600a ve R290 için görülen karakteristik aynıdır: her iki durumda da, diğer soğutucular ile kıyaslandığında normalde %40 oranında daha az şarj edilir – hidrokarbonların işlevsel güvenliği hakkında herhangi bir endişeye sahip olmamak için bir başka neden daha.

Diğer hususlarda birkaç değişik durum mevcuttur. Kılcal boru (kapiler) ve ısı değiştirici seçimlerinde (evaporatör ve kodenserler), diğer soğutucu akışkanlar ile çalışan aynı sistem özellikleri neredeyse her zaman muhafaza edilir.

Son olarak önemli bir tavsiye: hidrokarbonların kullanımı için tasarlanan sistemlerde soğutucu akışkanı asla diğer akışkanlar ile değiştirmeyin.